e-recepty w całej Polsce!

Styczeń 8

Wg informacji uzyskanych w Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia (CSIOZ) na początku stycznia 14 100 z ok. 14 500 zarejestrowanych w Polsce aptek jest wpiętych w system P1. Najprawdopodobniej to wszystkie aktywne apteki działające obecnie w naszym kraju, pozostałe pozostają w rejestrze, ale faktycznie nie działają. W listopadzie i grudniu każdego dnia dostęp do platformy P1 uzyskiwało 300-400 nowych aptek lub punktów aptecznych. Do 31 grudnia zeszłego roku zdążyły zatem wszystkie czynne apteki w Polsce. Proces przebiegał sprawnie już od kilku miesięcy, dzięki licznym usprawnieniom, które przygotowali pracownicy CSIOZ we współpracy ze środowiskiem farmaceutów oraz dostawcami rozwiązań informatycznych. Przygotowano i wdrożono je między innymi dzięki doświadczeniom zdobytym w pilotażu e-recepty. W wielu miejscach w Polsce Okręgowe Izby Aptekarskie wraz CSIOZ zorganizowały spotkania i szkolenia gromadzące setki farmaceutów. Od 7 grudnia rozpoczął się cykl bezpłatnych szkoleń z praktycznych aspektów realizacji e-recepty w systemie aptecznym. Szkolenia adresowane są do pracowników aptek i punktów aptecznych. Odbywają się w formule warsztatów, które poprowadzą trenerzy Naczelnej Izby Aptekarskiej we współpracy z ekspertami CSIOZ. Ich tematem będą – aktualny stan prawny i korzyści z e-recepty w Europie i Polsce oraz praktyczne aspekty procesu realizacji recepty elektronicznej i recepty papierowej po 1 stycznia 2019.

O tym jak ważny jest to projekt w systemie ochrony zdrowia i jak ważna jest transformacja cyfrowa w Polsce, aby wychodzić naprzeciw oczekiwaniom pacjentów i rynku w środowisku aptekarskim nie trzeba już nikogo przekonywać. Dane uzyskane w CSIOZ o aptekach wpiętych w system P1, potwierdzają, że wśród farmaceutów jest pełna mobilizacja i już niemal wszyscy czekają na pacjentów z e-receptami. Transformacja cyfrowa w ochronie zdrowia jak każda zmiana, wymaga zrozumienia wszystkich stron zaangażowanych w procesy diagnostyczno-terapeutyczne, a także czasu, by nowość stała się codziennością. To, że obecnie wszystko przebiega tak sprawnie, a ze środowiska aptekarskiego słychać głosy pochwał dla zespołu wdrożeniowego MZ i CSIOZ, kierowanych na ręce Ministra Janusza Cieszyńskiego, było możliwe dzięki doświadczeniom zdobytym w okresie kilku miesięcy trwania pilotażu e-recepty. Mówią to zarówno eksperci CSOIZ, jak i farmaceuci pracujący w aptekach. Jednym z chwalonych praktycznych rozwiązań jest film na YouTube, do którego link umieszczony jest na stronie SOW (System Obsługi Wniosków) prowadzący kierowników aptek/punktów aptecznych, którzy składają wnioski o dostęp do P1. Usprawnienia wprowadzone od maja do chwili obecnej w SOW spowodowały, że rejestracja nowej apteki na platformie P1 i przesłanie dwóch certyfikatów niezbędnych do zainstalowania w systemie informatycznym apteki zajmuje maksymalnie kilkanaście minut. Czas pracy systemu generującego certyfikaty dla aptek został skrócony z 30 minut do 1 minuty. Dobra współpraca CSIOZ z prowadzącymi Rejestr Aptek Wojewódzkimi Inspektoratami Farmaceutycznymi zredukowała liczbę błędów dotyczących niepoprawnych wpisów numerów prawa wykonywania zawodu farmaceutów w rejestrze z ponad 40% do mniej niż 1%. Ten imponujący postęp był możliwy m.in. dzięki uczeniu się na problemach, na jakie w początkowym okresie napotkały apteki i podmioty lecznicze uczestniczące w pilotażu.

Pilotaż e-recepty

Oficjalne rozpoczęcie pilotażu z udziałem kierownictw Ministerstwa Zdrowia, Izb Aptekarskich oraz Lekarskich, a także reprezentantów organizacji pacjentów oraz władz samorządowych miało miejsce 25 maja br. w Siedlcach. Prezydent miasta, Wojciech Kudelski, jako pierwszy pacjent w Polsce, otrzymał od lekarza rodzinnego Centrum Medyczno-Diagnostycznego sp. z. o.o. elektroniczną receptę, a lek przepisany na niej zrealizował w najbliższej aptece. Przygotowanie do tego, wydawałoby się prostego wydarzenia, wymagało dużo pracy i po stronie świadczeniodawców, i po stronie aptek z Siedlec i ich najbliższych okolic. Kwestie techniczne dla wszystkich były wówczas wyzwaniem, ale dobra wola i chęć uczestniczenia w cyfrowym przełomie w polskiej ochronie zdrowia wzięły górę i pokonano wszelkie trudności. Oprócz mieszkańców Siedlec e-recepty uzyskiwali i mogli je realizować w lokalnych aptekach i punktach aptecznych pacjenci z podsiedleckich wsi Domanice-Kolonia, Wiśniew, Krzesk-Królowa Niwa, Suchożebry oraz Dąbrówka-Ług. Równie dobrze pilotaż e-recepty wdrożono w kolejnych miejscach w Polsce – w Skierniewicach, Wysokim i Zakrzewie (3.08.2018 pierwsza e-recepta) oraz Krynicy-Zdrój (23.08.2018 pierwsza e-recepta). W pilotażu, który formalnie zakończył się 30 września, w tych kilku miejscach w Polsce uczestniczyło 8 podmiotów leczniczych i 66 aptek oraz punktów aptecznych. Ze względu na duże zainteresowanie ze strony niektórych świadczeniodawców medycznych oraz aptek wystawianiem i realizowaniem e-recept od października do końca listopada br. CSIOZ udostępnił taką możliwość kolejnym placówkom. Na koniec listopada liczba podmiotów, które wystawiły co najmniej jedną e-receptę wynosiła już 27, a liczba aptek, w których je realizowano wzrosła 5-krotonie do 327. Dzięki temu od końca maja do 30 listopada 2018 w Polsce ponad 15 tysięcy pacjentów otrzymało od swoich lekarzy różnych specjalności ponad 85 tysięcy e-recept. Ponad 65 tysięcy z nich zostało zrealizowanych - 30% jest realizowanych w ciągu pół godziny, ponad 50% tego samego dnia. Ok. 17 000 e-recept zostało zleconych „datą realizacji od”, co oznacza, że zostały zapisane przez lekarzy pacjentom z chorobami przewlekłymi.

Najmłodszy pacjent, który otrzymał e-receptę w pilotażu urodził się w kwietniu tego roku, a najstarszą pacjentką była 98-letnia kobieta. Widać z tego, że w przypadku dzieci i osób w podeszłym wieku e-recepta także nie stanowi problemu. Kod dostępowy do e-recepty może być wysłany sms lub mailem na nr telefonu komórkowego lub pocztę e-mail rodzica lub opiekuna, a oprócz tego, system pozwala także na wydruk informacyjny z danymi o wystawionych e-receptach (w przypadku e-recepty de facto leku – bo jedna e-recepta to jeden lek) i pokazanie go w aptece, która jest podłączona do platformy P1, a jej system apteczny posiada moduł do realizacji e-recept.
Średnia wieku lekarzy uczestniczących w pilotażu to 50 lat - najstarsza lekarka, która wystawiła e- receptę ma 78 lat, a najmłodszy lekarz dopiero od kilku miesięcy ma prawo wykonywania zawodu i ma 26 lat.

Dane o liczbie aptek gotowych na obsługę e-recept świadczą, że środowisko apteczne w ciągu kilku miesięcy przygotowało się na cyfrową innowację. Pytanie ile czasu zajmie to lekarzom oraz pacjentom. Wydaje się, że szczególnie młodsze i średnie generacje Polaków, lekarzy i pacjentów, w ciągu 2-3 lat w ogromnej większości będą korzystać wyłącznie z elektronicznych form dostępu do e-recept (SMS/e-mail). Starsi z pewnością nie, ale przecież w aptekach w dalszym ciągu będzie możliwość realizacji e-recepty na podstawie wydruku informacyjnego. W okresie przejściowym, myślę, że ok. 10 lat będziemy funkcjonować w systemie tradycyjnym i innowacyjnie zaawansowanym. Nie ulega wątpliwości, że e-recepta wyprze receptę papierową. Aby stało się to szybciej, ku pożytkowi nas wszystkich teraz potrzebne są intensywne działania kierowane do pacjentów, aby to oni stali się rzeczywistymi beneficjentami cyfryzacji polskiego systemu ochrony zdrowia.

Miesiąc	Ilość wystawionych e-rp	Ilość wystawionych pakietów e-rp	Ilość wystawionych dokumentów realizacji (status obowiązujący)
czerwiec	1045	488	588
lipiec	4480	1980	2660
sierpień	19454	7762	12489
wrzesień	36019	14806	25689
październik	60728	25161	45748
listopad	85530	35953	65383

Wiek	Kobiety	Mężczyźni
0-17	79	88
18-30	729	454
31-40	1142	810
41-50	1216	849
51-60	1618	1064
61-70	2427	1560
71+	2091	1125
Suma	9302	5950

Wiek	Kobiety	Mężczyźni
18-30	10	3
31-40	9	8
41-50	17	19
51-60	21	12
61-70	14	7
71+	3	1
Suma	74	50